Gdy niemowlę zaczyna nagle płakać bez powodu, trudno je uspokoić, ale nie towarzyszą temu żadne inne objawy, najprawdopodobniej mamy do czynienia z kolką niemowlęcą. To dolegliwość, na którą cierpi ponad 40 procent niemowląt. Nie do końca wiadomo, jakie są jej przyczyny, nie ma też jednego, sprawdzonego leku. Są natomiast sposoby, które pozwalają na wyciszenie malucha i ulżenie mu w dolegliwościach.
Co jest przyczyną kolki u niemowląt?
Kolki niemowlęce są główną przyczyną nieprzespanych nocy, w czasie których dziecko może płakać bez przerwy przez kilka godzin. Jest to wyczerpujące zarówno dla malucha, jak i dla rodzica, któremu trudno uspokoić emocje. Tymczasem warto pamiętać, że niemowlęta wyczuwają zdenerwowanie opiekunów, a co za tym idzie – mogą być jeszcze bardziej rozdrażnione. Kolka należy do zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego. Nie da się jej wytłumaczyć ani niewłaściwą budową, ani nieprawidłowością w funkcjonowaniu poszczególnych narządów. Dotyczy głównie niemowląt w pierwszym półroczu życia i zaczyna się zwykle w wieku około 3-4 tygodni, a ustępuje, gdy maluch ma 2-3 miesiące. Trzeba więc uzbroić się w cierpliwość – nieprzespane noce kiedyś się skończą.
Czy to na pewno kolka?
Gdy rodzic słyszy nagły wybuch płaczu malucha, który pojawia się bez wyraźnej przyczyny, to oczywiste, że zaczyna obawiać się o zdrowie swojego dziecka. Niekończący się płacz zawsze kojarzy się z poważnymi dolegliwościami czy rozwijającą się chorobą. Zawsze warto skonsultować się z pediatrą, który przebada malucha i oceni, czy reakcje dziecka powodują inne dolegliwości, czy jest to kolka.
Aby rozpoznać kolkę niemowlęcą, muszą być spełnione następujące kryteria:
- dziecko jest zdrowe i prawidłowo się rozwija;
- objawy pojawiają się w pierwszych miesiącach życia;
- napady płaczu pojawiają się nagle, bez wyraźnej przyczyny i są trudne do ukojenia.
Najczęściej kolki zaczynają się po południu lub wieczorem i mogą trwać przez całą noc.
Jak pomóc niemowlakowi z kolką?
Przyczyny kolki niemowlęcej nie są do końca jasne, a więc nie ma jednego skutecznego sposobu na jej złagodzenie. To, co pomaga jednemu maluchowi, drugiego może nie uspokoić, trzeba więc uzbroić się w cierpliwość. Warto sięgać po znane i sprawdzone metody, obserwując, które skutecznie działają na płaczącego maluszka.
Co pomaga niemowlętom z kolką?
- Układanie na brzuchu – niemowlę kładziemy na brzuchu w łóżku lub siadamy w fotelu i układamy je na sobie. Dodatkowo podkurczamy mu nóżki, co ułatwia usuwanie gazów z przewodu pokarmowego. A te uważane są za jedną z najczęstszych przyczyn dokuczliwych kolek. Pozycja na brzuchu i delikatne masowanie pleców dziecka pozwala na jego szybkie uspokojenie. Niemowlę, na które ta metoda działa, szybko uspokaja się i zasypia.
- Ogrzewanie brzucha – kolkę można złagodzić poprzez układanie ciepłych (ale nie gorących!) kompresów na brzuszku. Możemy położyć na niego nagrzany termofor lub świeżo wyprasowaną pieluszkę z tetry. Uważajmy jednak, by dziecka nie oparzyć.
- Masaż brzucha – na niektóre maluchy działa delikatny masaż, który łagodzi ból i inne dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego. Masaż możemy wykonać przy użyciu oliwki, starając się intensywnie, ale niezbyt mocno uciskać brzuszek.
- Herbatka z kopru włoskiego – to znany i sprawdzony sposób na kolki, bóle brzucha i wzdęcia u niemowląt. Gdy maluch ma kolkę, można podać mu niewielką ilość świeżo przygotowanej, ciepłej herbatki. Ma ona działanie łagodzące, rozkurczające i wiatropędne.
- Preparaty na kolki – gdy żaden z domowych sposobów nie przynosi spodziewanego efektu, warto rozważyć zakup preparatu na kolki. W aptekach takie specyfiki możemy dostać bez recepty. Są to zwykle produkty na bazie naturalnych wyciągów z kopru włoskiego i rumianku, a także zawierające substancje ułatwiające odprowadzanie gazów z jelit. Pamiętajmy jednak, że podawanie niemowlętom leków nawet bez recepty, zawsze powinno być poprzedzone konsultacją z pediatrą.
Jeśli chcesz wiedzieć więcej na temat kolek i innych dolegliwości okresu niemowlęcego, rzetelne i sprawdzone treści znajdziesz na aptelia.pl.
Bibliografia:
- P. Znajdek-Awiżeń, Laktaza – co to za enzym? Laktaza na kolkę, https://www.aptelia.pl/czytelnia/a502-Laktaza__co_to_za_enzym_Laktaza_na_kolke [dostęp: 31.03.23].
- Czerwionka–Szaflarska M, Gawryjołek J. Kolka jelitowa w praktyce pediatrycznej. Forum Medycyny Rodzinnej 2010; 4(6):408–414.